استريليزاسيون در آون
-اون براي سترون کردن موادي که با اطمینان کافی تحت نفوذ بخار قرار نمیگیرند، اما میتوانند دماهاي بالاي مورد نیاز ۱۶۰-۱۸۰ درجه سانتیگراد را تحمل کنند، به کار می رود. این میزان حرارت براي سترون کردن ظروف شیشه اي مثل لوله هاي آزمایش، ظروف پتري شیشهاي، فلاسکها، پیپتها و نیز براي آلات فلزي مثل پنس، اسکالپل و قیچی به کار میرود.
-براي بسته بندي این وسایل می توان از فویل آلومینیومی یا کاغذ کرافت و سربطري هاي پنبه اي استفاده کرد. البته کاغذ و ) پنبه کمی می سوزند و این نیم سوزهاي پنبه (cotton wool) ممکن است مواد باکتري کش فراري متصاعد کنند. ،باید درپوش لوله هاي آزمایش شیشه اي را با کلاهک هایی از جنس کاغذ آلومینیومی پوشانده و سپس آنها را به طور عمود در جا لوله اي فلزي قرار داد. درپوش، لبه لوله ها را از آلودگی از طریق هوا در طی ذخیره سازي بعدي حفظ می کند.
-باید انتهاي فوقانی پیپت ها تا عمقی حدود دو سانتیمتر با پنبه هاي غیر جاذب بسته شوند و سپس آنها در ظروف فلزي قرار گرفته و درب ظرف بسته شود اگر نیاز به پیپت ها فقط به طور موردي است، میتوان آنها را فقط در کاغذ Kraft بسته بندي نمود.
-بطري هاي درپیچ دار را در صورتی می توان در اون یا هواي داغ سترون نمود که درپوش ها و آستري (لایه داخلی) آنها از موادي مثل فلز، تفلون، پلی پروپیلن یا لاستیک سیلیکون ساخته شده باشند که در دماهاي سترون سازي از شکل طبیعی خارج نمی شوند.
-قبل از قرار دادن ظروف شیشهاي در اون، باید از خشک بودن ظروف مطمئن گردید توصیه می شود که ابتدا آنها، در حرارت ۱۰۰درجه سانتیگراد قرار گیرند.
-پودرها، روغنها و گریس ها را در ظروف شیشه اي یا فلزي عایق بندي شده (با بسته بندي محکم و چسب کاري شده) و در اندازه هاي کوچکی که از وزن ده گرم یا عمق یک سانتیمتر تجاوز نکنند سترون نمود.
-مواد یا بسته ها، باید به گونه اي در اون قرار گیرند که هواي داغ بین و دور آنها جریان داشته باشد.
-در صورتي مي توان بطري هاي درپيچ دار را در اون استريل نمود كه درپوش و آستري آنها از موادي مثل فلز، پلي‌پروپيلن يا لاستيك سيليكون ساخته شده باشد تا در دماي استريليزاسيون از شكل طبيعي خارج نشود.
-در پایان درب اون بسته و سپس دستگاه روشن گردد. به خاطر عایق بودن دستگاه، ممکن است چند ساعت طول بکشد تا اشیا داخل آن خنک شوند. اما اگر اون داراي فن خنک کننده باشد، مرحله خنک کردن تسریع می شود.
-زمان نگهداري سترون سازي از زمانی شروع می شود که اتاقک به دماي سترونی انتخابی و حتی دماي بالاتر برسد تا همه قسمتهاي اتاقک و بار داخل آن به دماي مورد نظر برسند.دماي سترون سازی ۱۶۰-۱۸۰ درجه سانتیگراد و مدت آن دو تا چهار ساعت است.
-درب اون را باز نکنید تا اتاقک و بار داخل آن (ظروف و مواد) تا دماي پایین تر از ºC 60 خنک شوند.اگر هواي سرد به طور ناگهانی وارد دستگاه شود، ممکن است ظروف شیشه اي ترك بخورند چون هنوز خیلی داغ هستند.
-براي خشک کردن وسایل معمولا از دماي کمتر از ۱۰۰ درجه سانتیگراد استفاده میگردد.
نکات ایمنی در هنگام استفاده از فور
۱- از استاندارد بودن دستگاه و نیز کالیبره شدن آن توسط آزمایشگاههای رفرانس مطمئن شوید . چرا که استفاده از فوری که کالیبره و استاندارد نباشد هیچ فایده ای ندارد .
۲- سعی کنید جهت اتصال هر وسیله برقی من جمله فور به برق ، از پریزهایی استفاده کنید که سیم اتصال به زمین ( earth ) داشته باشند .
۳- حتی الامکان در هنگام استفاده از فور و با توجه به برنامه استریلیزاسیونی که مد نظر دارید از زمانسنج دستگاه استفاده کنید . این کار باعث می شود تا از روشن ماندن بیهوده دستگاه و سوختن زودهنگام المنت آن جلوگیری شود .
۴- از اتصال دو یا چند فور به یک پریز خودداری کنید .
۵-در هنگام قطع برق ، هرگز فور را به پریزهایی که از سیستم برق اضطراری و یا UPS استفاده می کنند وصل نکنید . این کار باعث افتادن بار اضافی بر روی سیستم و خرابی آن می شود .
۶- برای جلوگیری از سوختگیهای احتمالی ، در هنگام باز کردن درب فور هیچگاه صورت ودیگر اعضای حساس بدن خود را به درب آن نزدیک نکنید.
عیوب دستگاه فور(OVEN)
در اغلب موارد عیوب زیر در فورها مشاهده می شود:
۱- سوختن فیوز محافظ دستگاه
۲- سوختن المنت دستگاه
۳- خراب شدن سنسورهای سیستم تنظیم حرارت
۴- خرابی کابل برق دستگاه
تجهیزات لازم برای نصب آون
به منظور نصب دستگاه فور(OVEN) ، تجهیزات زیر لازم است:
۱- یک میز کار بزرگ و محکم
۲- فضای خالی در اطراف محل نصب آون ، به گونه‌ای که حداقل ۵ سانتیمتر از فضای اطراف آن باز باشد. همچنین باید در اطراف آون ، فضای کافی برای قرار دادن وسایلی که قرار است استریل شوند ، وجود داشته باشد.
۳- پریز برق قوی با سیم اتصال به زمین. این پریز باید دارای استاندارد داخلی و یا بین‌المللی استفاده در آزمایشگاه بوده و در فاصله یک متری از دستگاه قرار گیرد. ولتاژ مورد استفاده ۱۱۰ یا ۲۲۰ ولت و ۶۰Hz/V است.
۴- محافظت کننده‌های الکتریکی جهت ضمانت تغذیه‌ای مناسب نیز لازم است.
روش کار معمول دستگاه فور(OVEN)
برای کار با آون ، به طور معمول به روش زیر عمل می‌شود:
۱- کلید اصلی با فشار دادن به سمت پایین فعال می‌شود.
۲- کلیدی را که به عنوان برنامه‌ریزی مشخص شده است ، فشار دهید.
۳- دمای مورد نظر را به وسیله فشار دادن کلیدی که با علامت (+) مشخص شده تنظیم کنید. دمای مذکور در صفحه مربوطه نمایش داده خواهد شد. آون وقتی به دمای تعیین شده برسد ، برنامه خود را شروع خواهد کرد.
۴- در آون‌های قابل برنامه‌ریزی ، دستورالعمل تنظیم پارامترهایی از قبیل زمان ، نحوه حرارت دادن و هشدار ، طبق برنامه شرکت سازنده انجام می‌شود.
