تا به حال شده که از خودتان بپرسید که فشارسنج خون چیست؟ آیا همان دستگاهی است که برای اندازه گیری فشار بدن استفاده می‌شود؟ اما دقیقاً چه فشاری؟ فشار خون ؟ بله؛ اما اصلاً به دنبال این بودید که فشارسنج خون چیست و چه انواعی دارد و اینکه چگونه کار میکند؟ جواب این سؤالات تا وقتی که نیازی به خرید یک نمونه از آن نداشته باشید، اهمیت خود را خیلی نشان نخواهد داد؛ اما داستان دقیقاً از جایی تغییر میکند که به دنبال خرید بیفتید.
ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با فشارسنج خون و انواع آن، کارکرد و چند توصیه برای خرید آشنا کنیم. شما به عنوان یک کاربر عادی به دانستن این اطلاعات نیاز دارید؛ به ویژه اینکه این روزها می‌تواند حداقل یک نمونه از آن، بیشتر دیجیتالی را در هر خانه‌ای مشاهده کنید.
فشارسنج خون چیست؟
فشارسنج خون که به آن فشارسنج پزشکی هم می‌گویند، دستگاهی است که برای اندازه گیری فشار خون استفاده می‌شود. البته گاهی شما دستگاه سنجش یا مانیتورینگ هم خواهید شنید. کلمه انگلیسی آن که sphygmomanometer، یک کلمه یونانی است و از دو کلمه به معنای پالس یا ضربان قلب و اندازه گیری فشار تشکیل شده است. دستگاهی که در سال 1881 ساخته شد. در خصوص تاریخچه آن می‌توان بعدها به طور مفصل صحبت کرد.ما الان میخواهیم درباره ی خود فشار سنج بدانیم. پس تا الآن دانستیم که این دستگاه برای اندازه گیری فشار خون بدن و همچنین میزان ضربان قلب هم خواهد بود. دستگاه‌های دیجیتالی این میزان را در صفحه خود نشان می‌دهند.
انواع فشارسنج خون
فشارسنج خون یا همان فشارسنج پزشکی را باید از داروخانه‌ها، شرکت‌ها و فروشگاه‌های عرضه کننده لوازم پزشکی تهیه کنید. وقتی وارد چنین فروشگاهی شوید، فروشنده از شما در خصوص نوع درخواستی سؤال می‌پرسد. وقتی آشنا نباشید که البته باید گفت برای افراد عادی طبیعی است، فروشنده به شما توضیح می‌دهد و راهنمایی تان میکند؛ اما بهتر است که از قبل هم خودتان تا حدی با انواع فشارسنج پزشکی آشنا باشید.
این دستگاه به سه نوع تقسیم می‌شود. این سه نوع شامل انواع زیر است:
فشارسنج خون جیوه ای
این معمولی ترین نوع است و استاندارد طلایی به حساب می‌آید. همان دستگاهی که اغلب شما در مطب‌های پزشکان مشاهده می‌کنید. این دستگاه شامل یک ستون جیوه و یک چیزی شبیه به بازوبند است که دور بازو بسته شده و با یک کابل به ستون جیوه وصل است. روی ستون جیوه درجه‌بندی‌هایی وجود دارد. برای اینکه بتوانید دقیق و درست فشار خود را اندازه بگیرید (ما در این مقاله گاهی فشار خون را به اختصار < فشار> می‌نویسیم؛ اما این نکته را در نظر داشته باشید که فشار در فیزیک و طبیعت به معنای فشار هوا خواهد بود.) باید آن را روی سطح صاف و به حالت عمودی قرار دهید. مزیت این دستگاه‌ها اندازه گیری فشار خون و طول عمر بالای دستگاه است. در حقیقت از همان دستگاه‌هایی است که مرگ ندارد! فقط باید مراقب باشید که محتویات آن نشکند. جیوه ماده سمی بوده و آزاد شدن آن می‌تواند خطرناک باشد. برای همین در بسیاری از کشورها استفاده از این نوع ممنوع شده است.
فشارسنج خون عقربه ای
این دستگاه این روزها نسبت به نوع جیوه ای بیشتر در مطب‌ها استفاده می‌شود. در حقیقت در این نوع دیگر از ماده جیوه استفاده نمی‌شود و به جای یک ستون، یک عقربه حرکت میکند. حرکت این عقربه با استفاده از فشار هوا است. البته این دستگاه یک کارایی دیگری هم دارد و آن برای جلوگیری از خونریزی است. دستگاه را قبل از مکان خونریزی ببندید و بازوبند را تا حدی باد کنید که به طور کامل جلوی خونریزی گرفته شود.
فشارسنج خون دیجیتالی
این دستگاه این روزها بیشتر از همه در بازار ایران به ویژه بین خانواده‌ها استفاده می‌شود. البته بیشترین نوعی که در خانه استفاده می‌شود، نوع مچی است؛ اما باید گفت که نوع بازوئی آن هم وجود دارد که دقت آن بیشتر از مچی است. نوع فشارسنج خون مچی دارای یک مچ بند است که به یک دستگاه وصل است. بعد از بستن آن دور مچ و فشار دادن یک دکمه، دستگاه شروع به باد و سپس خالی آن شدن تا حد معینی خواهد کرد. سپس بر اساس نبض، میزان فشار خون را نشان می‌دهد.
باید گفت که دقت این دستگاه همیشه پایین نیست. اگر بخواهیم دستگاه‌های فشارسنج خون را از نظر دقت از اول تا آخر رتبه بندی کنیم، فشارسنج جیوه ای بیشترین دقت و مچی دیجیتالی کمترین دقت را دارد. البته منظور از کمترین یعنی نسبت به جیوه ای است، نه اینکه اصلاً دقتی نداشته باشد. در بعضی از مدل‌ها شاید اختلاف جزئی وجود داشته باشد. مدل‌های جدید و باکیفیت مچی وجود دارند که حتی دقتی همانند جیوه ای دارند.
فشارسنج پزشکی چه بخش‌هایی دارد؟
حالا که با انواع آن هم آشنا شده‌اید، بهتر است که بخش‌های مختلف آن را هم بشناسید. البته این بخش‌ها ممکن است که در همه مدل‌ها یکسان نباشد. همچنین
ممکن است که کارکرد هر بخش هم با بقیه تفاوت‌هایی داشته باشد.
کیسه بادی
همان کیسه‌ای که دور بازو یا مچ دست بسته شده و باد می‌شود. این کیسه تا حد معینی باد شده و باعث بسته شدن شریان برای مدت کوتاهی هم خواهد شد. این مهم‌ترین قطعه بوده که در حال حاضر در تمامی مدل‌ها وجود دارد.
دستگاه نشاندهنده فشار خون
به صورت جیوه ای، عقربه یا دیجیتالی است. نمونه جیوه ای که این روزها و حتی در بعضی از کشورها ممنوع شده است. عقربه ای هم بیشتر در مطب‌ها یا اورژانس‌های کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوع دیجیتالی هم که مصرف خانگی دارد. دیجیتالی‌ها بیشتر با باتری کار می‌کنند و همچنین اینکه دارای ضمانت نامه هم هستند.
دیگر قطعات موجود شامل لوله اتصال، تلمبه باد و جعبه است که باید همه آن‌ها را تحویل بگیرید. در حقیقت باید گفت که این قطعات ساختمان دستگاه فشارخون را تشکیل می‌دهند.
فشارسنج خون چگونه کار میکند؟
در این مقاله فقط یک اشاره گذرا به چگونگی کارکرد دستگاه فشار خون خواهیم داشت؛ اما در مقالات بعدی طرز کارکرد فشار سنج را به طور کامل توضیح خواهید داد.
در نوع مچی و دیجیتالی که شما فقط آن را دور مچ یا بازو بسته و بعد فشردن دکمه تمامی کارها به صورت خودکار انجام خواهد شد. در مورد جیوه ای یا عقربه ای، کیسه هوا را کمی روی بازو بسته و کیسه هوا را تا زمانی که نبض قطع شود، باد می‌کنید. بعد میزان فشار خون را اندازه گیری کنید.
لازم است که حتماً قبل از خرید، به طور کامل کار با نوع جیوه ای و عقربه ای را یاد بگیرید.
چند نکته که دانستن آن‌ها خالی از لطف نیست
- دستگاه‌های فشارسنج نیاز به کالیبراسیون دارند. کالیبراسیون باعث می‌شود تا خطاهای دستگاه در اثر استفاده برطرف شود.
- حتماً برگ ضمانت نامه را در هنگام خرید از فروشنده تحویل بگیرید.
- دستگاه فشارسنج خون را از شرکت‌های معتبر خریداری کنید.
- هیچ‌گونه مانعی مانند پیراهن بین کیسه هوا و بازو یا مچ شما نباید باشد. این نوع موانع باعث خطا در اندازه گیری خواهند شد.
نتیجه گیری
دستگاه فشارسنج خون یا همان پزشکی، دستگاهی است که برای اندازه گیری میزان فشار خون در بدن استفاده می‌شود. این دستگاه انواع مختلفی داشته که هر کدام برای هدف خاصی و در مکان‌های خاصی استفاده می‌شود. قبل از خرید شما باید بدانید که دستگاه چه انواعی دارد و برای چه هدفی خریداری می‌کنید تا بتوانید بهترین و متناسب‌ترین مدل را انتخاب کنید.